IK VERTREK met (vroeg)pensioen

Voordat we in maart 2019 daadwerkelijk naar Hongarije emigreerden kwamen er veel dingen op ons af. Naast het geregel van inpakken, huisverkoop, verzekeringen en contracten opzeggen, de verhuiswagen, ook nog duizend andere dingen en - niet vergeten - stickers.

Een niet te onderschatten onderdeel waar we bij stil moesten staan voor vertrek was ons pensioen. Wanneer je, net als wij, ver vóór je pensioenleeftijd, emigreert ontstaat er namelijk een flink pensioengat. Want als je niet meer woont en werkt in Nederland stopt logischerwijs ook je pensioen- en AOW opbouw. En dat betekent iets voor je (financiële) toekomst. Best belangrijk om te weten dus voor (aspirant) emigranten. Vandaar dat ik hier - in samenwerking met pensioenaanbieder voor zzp'ers Brand New Day - een aparte blogpost waag over de mogelijkheden die er zijn om dit pensioengat 'te dichten'.

Hoe zit dat nou precies met je (Nederlandse) pensioen? 

Om de gevolgen van emigreren voor je pensioenopbouw uit te kunnen leggen, is het handig om eerst kort in te gaan op het Nederlandse pensioenstelsel. Dit stelsel heeft verschillende onderdelen, de pijlers. Er zijn drie (officiële) pijlers.

1. De eerste pijler is de wettelijke AOW-uitkering. Iedere Nederlander heeft recht op een AOW-uitkering. Hoe hoog deze uitkering is, is afhankelijk van de burgerlijke staat en hoe lang je in Nederland hebt gewoond en gewerkt (vanaf je 15e levensjaar). 
2. De tweede pijler is het pensioen dat via de werkgever wordt opgebouwd. Pensioen opbouwen in de tweede pijler is trouwens niet altijd vanzelfsprekend zoals velen denken. Niet alle werkgevers bieden namelijk een pensioenregeling aan, maar de overgrote meerderheid gelukkig wel. Voor ZZP’ers of ondernemers valt deze pijler buiten beschouwing, omdat zij niet in loondienst zijn.
3. De derde pijler gaat over aanvullend pensioen op vrijwillige basis en wordt ook wel lijfrente genoemd. Hiermee kunnen particulieren en ZZP’ers op een fiscaal voordelige manier aanvullend pensioen opbouwen. Er zit wel een maximum verbonden aan het bedrag dat jaarlijks gestort mag worden. Dit bedrag wordt de jaarruimte genoemd.

Emigreren tijdens het opbouwen van pensioen

Emigreren heeft dus invloed op zowel de opbouw- als uitkeerfase van je pensioen. Wanneer je in Nederland werkt, ben je automatisch verzekerd voor AOW. Als je emigreert is dit niet meer het geval. Ieder jaar dat je niet bent verzekerd, wordt de AOW met 2% gekort. Als je dit wilt voorkomen bestaat de mogelijkheid om de premie voor AOW door te blijven betalen terwijl je in het buitenland woont. Dit kun je regelen via de Sociale Verzekeringsbank.

Verhuis je naar het buitenland maar blijf je in Nederland werken? En betaal je nog steeds belasting en premies in Nederland? Dan ben je hoogstwaarschijnlijk nog gewoon verzekerd voor uw AOW en veranderd er voor jou niets. Ook als je tijdelijk in het buitenland gaat werken, bijvoorbeeld via detachering blijf je doorgaans gewoon verzekerd voor AOW.

Impact op de tweede pijler; het wettelijk pensioen

Als je in loondienst bent bouw je naast de AOW ook via je werkgever pensioen op. Als je voor deze werkgever blijft werken in het buitenland verandert er niets aan het pensioen dat je opbouwt. Als je van werkgever wisselt (in je nieuwe woonland dus) dan is het belangrijk om na te gaan wat deze werkgever voor je pensioen heeft geregeld. Het opgebouwde pensioen in Nederland blijft gewoon staan en wordt op de AOW-gerechtigde leeftijd uitgekeerd.

TIP: op https://www.mijnpensioenoverzicht.nl kun je de hoogte van je opgebouwde AOW en pensioen checken (inloggen via digid). 

Impact op de derde pijler; de vrijwillige lijfrenterekening

Als je in de derde pijler een bedrag voor lijfrente hebt opgebouwd gelden hier andere regels voor. Hoeveel je precies per jaar opzij mag zetten voor je lijfrente is afhankelijk van het inkomen en waar je belastingplichtig bent. Als je emigreert naar het buitenland maar in Nederland belasting blijft betalen behoud je de jaarruimte en kun je deze jaarruimte gewoon blijven storten op een pensioenrekening.

TIP: bereken wel ieder jaar je jaarruimte opnieuw voordat je geld stort op je pensioenrekening!

Voor veel emigranten zal echter gelden dat ze geen belasting meer in Nederland betalen. In dat geval heb je hoogstwaarschijnlijk ook geen jaarruimte meer. Dit betekent dat je geen geld kunt storten op je pensioenrekening. Als je wel geld opzij wilt zetten voor de oude dag dan kan dit natuurlijk altijd met een (vrije) beleggings- of spaarrekening. Je hebt dan echter geen fiscaal voordeel.

De lijfrente die je al had opgebouwd tijdens je werkzame leven in Nederland, houd je in de meeste gevallen (afhankelijk van de kleine lettertjes van bank of verzekeraar) gewoon aan.

TIP: geef in dit geval de opgebouwde lijfrente op als conserverende aanslag bij de Belastingdienst. Woon je langer dan tien jaar in het buitenland? Dan kun je de opgebouwde waarde boetevrij opnemen. Meer hierover lees je op de website van de Belastingdienst.

Emigreren na de pensioenleeftijd

We komen hier in Hongarije veel landgenoten tegen die na hun pensionering genieten onder de zon van al het moois dat dit land te bieden heeft. Wat betekent emigratie voor hun pensioen? Voor de AOW-uitkering is dat geen probleem. Op de website van de Sociale Verzekeringsbank kun je controleren wat de gevolgen zijn van je emigratie naar een bepaald land.

Ook het pensioen dat is opgebouwd via de werkgever kun je in het buitenland ontvangen. Let op: controleer dit wel altijd bij je specifieke pensioenuitvoerder. Daarnaast is het belangrijk dat je de belasting in het land waar je gaat wonen controleert. Het kan namelijk zo zijn dat je zowel in het land waar je woonachtig bent als in Nederland belasting betaalt over je pensioen. Hier kun je bij de Nederlandse Belastingdienst (gedeeltelijke) vrijstelling voor aanvragen. Hongarije heft overigens geen belasting op pensioen en AOW gelden, dus daar kan nooit sprake zijn van dubbele belasting.

Het uitkeren van een lijfrente-product in het buitenland is minder gemakkelijk. Slechts enkele aanbieders bieden de mogelijkheid hiertoe. Brand New Day is een aanbieder die deze mogelijkheid aanbiedt vanaf halverwege 2020. Zij bieden een lijfrente-uitkering aan voor mensen die wonen in landen binnen de Europese Economische Ruimte. Dit zijn dus alle landen binnen de Europese Unie en Noorwegen, IJsland en Liechtenstein. Van deze mogelijkheid gaan ook wij volgend jaar gebruik maken, als (mede) oplossing voor ons pensioengat.

Als je liever geen uitkering voor je opgebouwde lijfrente aan wilt kopen, maar het in één keer wilt laten uitbetalen is dat ook mogelijk. Dan kun je de lijfrente afkopen. Maar hierbij loop je het risico dat je naast de verschuldigde inkomstenbelasting, ook een boete moet betalen. Dit is de zogeheten revisierente en bedraagt maximaal 20%. Laat je dus voor een eventuele afkoop goed informeren!

Denk jij ook na over emigreren?

Online is over dit onderwerp al heel veel geschreven. Je kunt je onder andere oriënteren op deze en deze website. Of laat je inspireren door bloggers die de sprong naar het buitenland al hebben gemaakt!  Ben je graag goed voorbereid en wil je weten welke financiële gevolgen dit voor jouw specifieke situatie heeft? Dan is het verstandig om een afspraak te maken met een financieel adviseur. 

 

 ® Het Zoete Hongaarse Leven